Als je een voetpad of fietspad moet oversteken

  • Wanneer je als fietser een doorlopend voetpad of fietspad moet oversteken voor je een kruispunt oprijdt of als je afslaat, moet je eerst voorrang verlenen aan de weggebruikers op dat voet- of fietspad.
  • Let op, want voetgangers kunnen altijd van 2 kanten komen. En op een tweerichtingsfietspad is dat ook voor fietsers zo.
fietser geeft voorrang aan voetganger op doorlopend voetpad
De fietser die rechtdoor rijdt, moet voorrang verlenen aan voetganger op het doorlopende voetpad en aan de fietser op het doorlopende fietspad aan de overkant.
fietser die rechtsaf moet geeft voorrang aan voetganger op doorlopend fietspad
Die fietser die rechts afslaat, moet voorrang verlenen aan de voetganger op het doorlopende voetpad.

Als je een eigendom, parking of fietsenstalling verlaat of inrijdt

Je moet voorrang verlenen aan alle weggebruikers, zowel op het voetpad, fietspad als de rijbaan. Als je...

  • van een oprit fietst
  • van een parking komt, bv. van een winkel
  • uit de schoolpoort rijdt
  • met je fiets uit je voordeur komt (rijhuis)
  • met je fiets vanuit een fietsenrek of -stalling de straat oprijdt

Verleen voorrang aan alle weggebruikers:

fietser staat klaar om oprit af te rijden, verleent voorrang aan fietser die van links komt
De fietser die vanaf de oprit wil vertrekken, moet voorrang verlenen aan de fietser op de rijbaan.
fietser komt voordeur uit van rijhuis, verleent voorrang aan voetganger
De fietser die vanuit de voordeur de rijbaan op wil, moet voorrang verlenen aan de voetganger op het voetpad.
fietser verlaat fietsenstalling
De fietser die vanuit de fietsenstalling wil vertrekken, moet voorrang verlenen aan de fietser op de rijbaan.

Als je uit een aardeweg of pad komt

Als je uit een aardeweg of pad komt, moet je voorrang verlenen aan alle bestuurders zoals fietsers op het fietspad en voertuigen op de rijbaan.

Wat is het verschil tussen een pad en een aardeweg? 

  • Een pad is een openbare weg die zo smal is dat je er enkel maar te voet, met een fiets, bromfiets, motorfiets, e-step,... door kan. Een pad kan verhard of onverhard zijn 
  • Een aardeweg is een openbare weg die breder is dan een pad. Eigenlijk is een aardeweg niet ingericht voor het verkeer van voertuigen. In principe zijn alle voertuigen er wel toegelaten, zolang er geen verbod staat. Maar een aardeweg wordt vooral gebruikt door landbouwvoertuigen. Een aardeweg kan verhard zijn op de plaats waar hij aansluit op een andere openbare weg. Ook dan blijft het een aardeweg en moet je voorrang verlenen aan andere bestuurders als je eruit komt gereden (met de fiets, auto, tractor,...).
fietser die uit pad komt
De fietser die uit het pad komt moet voorrang verlenen aan alle bestuurders op de weg.
aardeweg
De automobilist die uit de aardeweg komt, moet voorrang verlenen aan alle bestuurders op de weg, zoals de auto die van links komt.

Tegenligger kruisen bij een hindernis

Wachten bij hindernis op jouw helft

  • Als je een tegenligger niet kan kruisen door een hindernis, moet je vertragen of stoppen en de tegenligger eerst doorlaten.
  • Denk aan smalle straten waar je mag parkeren op de rijbaan. Als een geparkeerde auto aan jouw kant een hindernis vormt om veilig te kruisen, dan dan wacht jij.
  • Ook als fietser ben je daartoe verplicht.
fietsers verlenen auto voorrang

Smalle doorgang met verkeersborden

Op plaatsen waar het te smal is voor 2 voertuigen om elkaar te kruisen, moet een van de twee voorrang verlenen aan de andere. Op die plaatsen zie je soms verkeersborden die de voorrang regelen.

De voorrangsborden gelden in principe ook voor fietsers, maar vaak is er een fietspad of een aparte doorgang voor fietsers, rechts van de versmalling. Daar mag je veilig verder blijven fietsen op die plaats.

Als je wel door de versmalling moet, let je op de borden om te weten of je voorrang moet verlenen aan een tegenligger. Wacht  als fietser rechts voor de versmalling op een veilige plaats. Geef je tegenligger genoeg ruimte, zo kom je zeker zelf niet in gevaar. 

verkeersbord smalle doorgang
Staat dit verkeersbord bij de versmalling, dan moet jij voorrang verlenen aan de tegenliggers.
verkeersbord voorrang bij smalle doorgang, fietser mag eerst
Bij dit verkeersbord moet de tegenligger voorrang verlenen aan de fietser.

Als je de sirene van een ziekenwagen, politie- of brandweerwagen hoort

  • Een ziekenwagen, politievoertuig, brandweerwagen waarvan de sirene op staat, is een prioritair voertuig.
  • Hoor je de sirene en/of zie je het voertuig aankomen, ga dan onmiddellijk aan de kant, want je moet de doorgang vrijmaken en voorrang verlenen en zo nodig stoppen.
  • Breng jezelf niet in gevaar. Kies een plaats waar je zelf veilig kan wachten of stilstaan met de fiets.
fietser en ambulance op rotonde

Als er een tram aankomt

Heeft een tram altijd voorrang?

Ja, alle weggebruikers moeten voorrang verlenen aan trams. In het verkeersreglement staat dat je "zo snel mogelijk" van de sporen moet gaan als er een tram aankomt. 

Oversteken als er tramsporen zijn

  • Als je oversteekt, of het  nu te voet, met de fiets, met de fiets aan de hand, op een zebrapad of zonder zebrapad is, alle weggebruikers moeten altijd voorrang verlenen aan de tram!
  • Alleen op plaatsen waar het verkeer geregeld wordt met verkeerslichten, moet je de lichten volgen. Op het moment dat fietsers of voetgangers groen krijgen, zal de tram voor een gesloten sein staan en kan je veilig oversteken.

Breng jezelf niet in gevaar als fietser in de buurt van een tram

  • Fietsen in de buurt van tramsporen is sowieso een uitdaging. Veiligheid gaat boven alles. Vermijd in ieder geval dat je zou kunnen vallen, zeker als er een tram achter je rijdt.
  • Tramsporen kunnen glad zijn bij nat weer of als het vriest. Je slipt er makkelijk in met je fietswiel met risico op een zware valpartij, want je raakt er niet meer uit met je wiel.
  • Tramsporen kan je alleen veilig over rijden als je genoeg ruimte hebt. Je wiel moet de sporen liefst onder een hoek van 45 à 90° kunnen kruisen, dan is de kans klein dat je wiel in het spoor slipt. Dat vraagt wat oefening en techniek om het zelfzeker en veilig te doen. Bega nooit risicovolle manoeuvers als er een tram achter je rijdt.
  • Ben je onzeker (kinderen, fietskarren, minder mobiele of ervaren fietsers,...) of zie je geen plaats om veilig aan de kant te gaan als je een tram achter je hoort aankomen. Blijf dan gewoon gefocust rechtdoor fietsen in een gewoon tempo. Rem niet bruusk of stop niet onverwachts. Zo kan de trambestuurder op een veilige afstand achter je blijven rijden.
fietser wacht aan zijstraat om tram voor te laten
Ter hoogte van een zijstraat kan je vaak wel even veilig aan de kant gaan.
fietser vertekt als tram gepasseerd is
Als de tram gepasseerd is, kan je veilig verder fietsen.
fietsers die achter tram vertrekt
Zie je in de verte een tram aankomen, wacht dan liever iets langer. Laat hem eerst passeren, het is veiliger een aangenamer om achter een tram te fietsen i.p.v. ervoor.

Moet een fietser voorrang verlenen aan een bus die wil vertrekken aan een halte?

Soms wel, soms niet

Ja, de fietser moet voorrang verlenen

  • Als je binnen de bebouwde kom op de rijbaan fietst als een bus naar links pinkt om de halte te verlaten, dan moet je voorrang verlenen aan de buschauffeur.
  • Vertraag en/of wacht om de bus voor te laten om weer op de rijbaan te komen. Daarna kan jij veilig verder fietsen. 
fietser wacht voor bus die halte verlaat

Nee, de buschauffeur moet jou als fietser voorrang verlenen

  1. Als je buiten de bebouwde kom op de rijbaan fietst, links naast een bushalte, dan moet de chauffeur jou voorrang verlenen op het moment dat hij de halte wil verlaten.
    • Blijf altijd voorzichtig en probeer er zeker van te zijn dat de chauffeur je gezien heeft in zijn zijspiegel. Wacht altijd als je twijfelt en laat de bus voor. Er is altijd een risico dat de chauffeur je niet ziet of dat je in zijn dode hoek fietst.
  2. Als je links naast een bushalte op een doorlopend fietspad rijdt (zowel binnen als buiten de bebouwde kom), dan moet de buschauffeur altijd voorrang verlenen aan fietsers op het doorlopende fietspad. Want hij moet het fietspad oversteken om zijn halte te verlaten. 

Verleen voorrang aan op- en afstappende buspassagiers die het fietspad moeten oversteken

fietser op fietspad naast bushalte waar passagier afstapt
Verleen voorrang aan buspassagiers die het fietspad over moeten om het voetpad te bereiken.
2 fietsers op fietspad naast bushalte
Let extra op aan bushaltes links van het fietspad met wachthuisjes rechts van het fietspad. Passagiers zullen daar ook het fietspad oversteken om op te stappen.
  • Als een vrijliggend fietspad rechts naast een bushalte ligt, is het veiliger om te fietsen. Je komt in ieder geval niet in conflict met de bus die weer vertrekt.
  • Toch moet je vertragen als je ziet dat een bus aan de halte staat en er passagiers uitstappen. Want in het verkeersreglement staat dat je de passagiers voorrang moet verlenen om veilig op het voetpad te geraken. 
  • Passagiers moeten het fietspad soms oversteken en zijn niet altijd even aandachtig voor aankomende fietsers. 

Bron: wegcode 2.13, 2.45, 12.3.1, 12.4, art., 12.4bis, 12.5, 16, 38, , 40.3.1

Update: 28.05.2025