Wintertips voor fietsers

Hoe fiets je veiliger bij winterweer

Ben je verplicht om het fietspad te gebruiken?

  • Nee, het is niet verplicht om het fietspad te gebruiken als het niet "berijdbaar" is?
  • Fietspaden worden soms gestrooid of sneeuwvrij gemaakt, maar helaas is dat lang niet overal het geval of mogelijk.
  • Je mag op de rijbaan rijden als het fietspad er te gevaarlijk bij ligt. Daar is meestal wel gestrooid en is het minder glad. 

Veiligste route

  • Denk na over de veiligste route als je fietst op een sneeuw- of ijzeldag. Want er gebeuren opvallend meer fietsongevallen, vooral valpartijen, als het glad is.
  • Kies voor hoofdwegen. De kans is groter dat ze er veiliger bij liggen dan de binnenwegen of de route die je misschien gewoonlijk neemt.
  • Overweeg om die reden een omweg als je winterweer moet trotseren met de fiets.

Ligt het fietspad er té gevaarlijk bij in de winter (sneeuw, grote ijsplekken,...), dan mag je op de rijbaan fietsen. 

De veiligste plaats om te fietsen

  • Rij niet door opgehoopte sneeuw aan de rand van de rijbaan en blijf op veilige afstand van boordstenen en de goot.  
  • Fiets liever over "verse sneeuw" als je er toch door moet, daarop heb je iets meer grip dan op platgereden sneeuw. 
  • Vermijd tramsporen, rioolroosters, putdeksels of wegmarkeringen met de fiets. Ze zijn vaak extra glad als het vriest. 

Een veilige fiets

  • Zet je zadel wat lager, zodat je met beide voeten aan de grond kan.
  • Laat een beetje lucht uit je banden voor meer grip.
  • Hoe breder je banden en hoe dieper de groeven, hoe meer grip.

Een veilige fietser

Bij winterweer gebeuren er meer valpartijen met fietsers. Bescherm je hoofd en draag een fietshelm. Dan heb je minder kans op ernstige hoofdletsels.

Tips: fiets veiliger door winterweer

Waarop letten tijdens het fietsen?
1
Kijken en anticiperen
  • Kijk ver vooruit, dat helpt om op een rechte lijn te rijden en meer evenwicht te houden. Je stuurt automatisch in de richting dat je kijkt.
  • Scan de weg op obstakels. Anticipeer vooraf op moeilijkheden, dan vermijd je bruusk remmen.
  • Let op glinsterende plekken, ze duiden op ijsvorming en daar kan het extra glad zijn. 
2
Bewaar je evenwicht
  • Hou altijd beide handen aan het stuur en kijk ver voor je uit.
  • Zorg dat je met je voet aan de grond kan, als je je evenwicht dreigt te verliezen.
  • Rij in een hogere versnelling, dan blijft je aangedreven wiel stabieler en glijd je minder snel uit.
3
Gebruik de juiste remtechniek
  • Rem geleidelijk en gebruik altijd beide remmen tegelijk.
  • Vertraag vóór je de bocht neemt, vermijd afremmen of versnellen in de bocht.
  • Vermijd abrupt remmen, zodat je niet onderuit slipt. 
4
Matig je snelheid
  • Probeer een constante snelheid aan te houden.
  • Rij trager dan anders, dan heb je meer tijd om te reageren en hoef je niet bruusk te stoppen.
  • Elektrische fiets: zet de trapondersteuning op een lager niveau. Zo hou je meer controle over je trapkracht.

Denk eraan om de batterij van je elektrische fiets op tijd op te laden bij vriesweer. Want door de kou zal ze sneller leeg lopen.

Zijn winterbanden zinvol?

  • Een veilige rijstijl zal veel meer impact hebben op je veiligheid als fietser dan aangepaste banden in de winter. Lees onze tips hierboven.
  • Daarnaast is het aan te raden om je fiets voor het begin van de winter nog eens te laten nakijken voor een grondig onderhoud. Een fietsenmaker zal letten op de staat van je banden, remmen, enz.
  • Voor sommige (elektrische) fietsers kunnen winterbanden zinvol zijn, maar een must is het niet. Hieronder lees je meer info en de voor-en nadelen van verschillende types.

Winterbanden of regenbanden

Een winterband of “regenband” kan nuttig zijn voor wie echt veel lange afstanden fietst in de herfst of winter, bijvoorbeeld 2 maal per dag een woon-werkverplaatsing van 15-20 km.

  • Met dit soort banden schuif je minder makkelijk uit. Al blijft een veilige rijstijl nog altijd de eerste voorwaarde voor je veiligheid.
  • Informeer voor een band met een goede grip bij je fietsenhandelaar. 

Maak je alleen korte verplaatsingen in de winter, dan heeft het weinig nut om van banden te wisselen voor het winterseizoen. Pas dan vooral je rijstijl aan en hou rekening met onze tips (remmen, kijken, plaats waar je fietst, snelheid, zadel, evenwicht).

Spijkerbanden

  • Spijkerbanden helpen alleen om meer grip te hebben als je fietst wanneer het ijzelt. We raden ze niet aan.
  • Want als het warmer dan 7° is, hebben ze geen nut. Je kan er moeilijker mee fietsen en ze maken bovendien een onaangenaam geluid.

Sneeuwbanden

  • Met sneeuwbanden heb je meer grip als je door de sneeuw rijdt. Ze zijn dus alleen nuttig als het sneeuwt. Dat is in ons land maar zelden het geval, dus zijn ze niet meteen een aanrader. 
  • Ze geven meer weerstand als je fietst (zeker als het 10° of meer is), dus het is minder aangenaam om er dag in dag uit mee rond te rijden, want je moet harder trappen.
  • Met een elektrische fiets zal je batterij sneller leeg lopen.

Is het veilig om te fietsen als het glad is of als het sneeuwt?

 

  • Laat je fiets misschien beter een dagje aan de kant staan als het sneeuwt of glad is. Vermijd pijnlijke valparijen.
  • Kies een alternatieve manier om veilig op je bestemming te geraken als fietsen te riskant lijkt.
  • Of misschien kan je je verplaatsing uitstellen, kan je van thuis uit werken of beleef je meer plezier aan een langere winterwandeling dan een verplaatsing met de fiets?

Bron: Wegcode art. 9.1.2

Update: 11.06.2025