4 soorten afleiding

Er zijn 4 soorten afleiding achter het stuur. Als we afgeleid zijn, komt dat vaak door een combinatie van verschillende soorten afleiding. 

  • afleiding van je ogen (visueel)
  • afleiding van je handen (fysiek)
  • afleiding van je gehoor (auditief)
  • afleiding van je aandacht/gedachten (cognitief)
bestuurder en passagiers in auto

Niet alle afleiding evenveel risico op ongeval

  • De ene vorm van afleiding is risicovoller dan de andere en geeft meer kans op ongevallen tijdens het rijden.
  • Uit onderzoek blijkt dat afleiding van je ogen in combinatie  met afleiding van je handen het gevaarlijkst is.
  • Je gsm of een vast scherm aanraken om bijvoorbeeld een contact op te zoeken of een bericht te sturen of te lezen, behoren tot de meest risicovolle afleidende activiteiten tijdens tijdens het rijden. Ze beïnvloeden je rijgedrag negatief (ook als je toestel in een vaste houder zit).
navigatie-app op gsm in houder naast stuur

Tips en weetjes afleiding achter het stuur

Hoe vermijd je allerlei vormen van afleiding en blijf je gefocust rijden?

Is praten met passagiers even gevaarlijk als handsfree bellen tijdens het rijden?

Praten met passagiers kan je ook afleiden, zowel auditief als cognitief. Maar, doorgaans is het lang niet zo gevaarlijk als je gsm aanraken tijdens het rijden en ook minder gevaarlijk dan handsfree bellen.

Waarom?

  • Je ogen blijven op de weg gericht en je handen aan het stuur.
  • Omdat passagiers in de auto zitten, kunnen ze de verkeerssituatie mee volgen en het gesprek aanpassen op momenten die extra aandacht vragen. Dat voordeel heb je niet bij handenvrij bellen.
  • Bij een onverwacht of moeilijk manoeuvre kan je ook makkelijker zelf het gesprek even onderbreken.
  • Bovendien kunnen passagiers je mee attent maken op risicovolle situaties.

Hoe hou je je aandacht erbij met jonge kinderen in de auto?

Kinderen kunnen veel aandacht opeisen of je afleiden tijdens het rijden: visueel, auditief, cognitief of zelfs fysiek, anderen vallen snel in slaap en worden net rustig tijdens een autorit. Je kan veel afleiding voorkomen als je je goed voorbereidt. Een paar tips vooral voor lange ritten: 

  • Geef ze een rustige bezigheid of speeltje voor je vertrekt (bv. een zoekboek).
  • Zet hun lievelingsmuziek of een luisterverhaal op vóór je vertrekt.
  • Laat ze onderweg woord- of zoekspelletjes spelen, bv. een woordenslang eindletter/beginetter maken, wie ziet eerst een rode auto, een nummerplaat die begint met, een Franse auto,...

Zorgt muziek voor afleiding tijdens het rijden?

Muziek kan voor auditieve afleiding zorgen, maar er zijn ook onderzoeken die aantonen dat muziek ontstressend kan werken en minder agressie opwerkt. Het kan een positieve invloed hebben op je rijgedrag. Dus louter naar muziek luisteren, verhoogt je kans op ongevallen niet. 

Doe het veilig

  1. Zet je radiopost of (lange!) playlist op vóór vertrek.
  2. Luister de hele rit 'handsfree' en raak geen scherm aan.
  3. Gebruik de volumeregelaar aan het stuur, indien nodig.
  4. Zet muziek niet te luid, zodat je verkeersgeluiden nog hoort.

Leidt een gps of navigatie-app niet af?

Navigatie kan je afleiden, maar meestal heeft het meer positieve effecten om veilig op een onbekende bestemming te geraken. 

  • Een gps of navigatie-app is een hulpmiddel om je focus en je ogen op het verkeer te houden.
  • Je zoekt de juiste weg minder met je ogen. De navigatie leidt je naar je bestemming en helpt je juiste beslissingen te nemen.
  • Stel de route in voor je vertrekt en raak daarna je scherm niet meer aan
  • Laat het geluid bij de navigatie opstaan, zo hoef je iets minder naar je scherm te kijken.
  • Slaat je navigatie op hol of ben je toch het noorden kwijt? Panikeer niet, maar parkeer even veilig om een alternatieve route in te stellen of het opnieuw uit te zoeken als je navigatie dat al niet automatisch in jouw plaats doet.

 

Eten, drinken of roken, is dat ook gevaarlijke afleiding?

Dat zorgt voor afleiding die gevaarlijk kan zijn tijdens het rijden. Want je hebt er meestal je handen en je ogen tegelijk voor nodig. Het is veiliger om je beide handen de hele tijd aan je stuur te houden en je ogen niet te laten afdwalen van het verkeer.

  • Eet of drink liever iets voor je vertrekt of als je aangekomen bent.
  • Of neem een pauze onderweg en parkeer veilig om te eten of te drinken.
  • Roken in het bijzijn van kinderen in de auto is bovendien sinds 2019 verboden en strafbaar.
Hoe ga je verantwoord om met je gsm als je rijdt?  Hoe ga je verantwoord om met je gsm als je rijdt? 
Hoe ga je verantwoord om met je gsm als je rijdt?  Hoe ga je verantwoord om met je gsm als je rijdt? 
Hoe ga je verantwoord om met je gsm als je rijdt?  Hoe ga je verantwoord om met je gsm als je rijdt? 
Hoe ga je verantwoord om met je gsm als je rijdt?
Lees hoe

Update: 24.01.2024

Bron: SWOV, Afleiding in het verkeer 2020.